Najczęściej zmianie nazwiska towarzyszy małżeństwo. W większości wypadków żona, w obliczu ślubu, przyjmuje nazwisko swojego męża. Zdarzają się jednak i takie sytuacje, gdy zmianie nazwiska nie towarzyszy żaden sakrament, a jest ona jedynie wolą człowieka, który odczuwa jakiś dyskomfort w związku z posiadanym nazwiskiem. W przypadku, gdy nazwisko przywołuje jakieś brzydkie skojarzenie, prawo polskie zezwala na jego zmianę. Wówczas należy jednak uiścić pewną zapłatę.
Kościół a zmiana nazwiska
Również i Kościół przewiduje możliwość wprowadzenia pewnych zmian w Księdze ochrzczonych, zawierającej podstawowe dane o każdym ochrzczonym. Jednak dokonanie zmiany nie jest w cale takie proste. Najczęściej ludzie starają się wprowadzić pewne korekty do Księgi w wyniku zmian życiowych, tak np.:
- gdy młoda kobieta urodziła dziecko, jako osoba niezamężna, i nadała mu własne nazwisko; następnie okazuje się jednak, iż zostaje ona żoną ojca biologicznego dziecka i w tej sytuacji pragną obydwoje, by cała rodzina nosiła to samo nazwisko ojca;
- młoda, samotna matka nadaje nazwisko własne dziecko, ale po pewnym czasie wychodzi za mąż za mężczyznę, który nie jest jednak ojcem biologicznym dziecka; jeśli mąż pragnie adoptować dziecko, a tym samym stać się jego prawnym opiekunem, może starać się o zmianę nazwiska dziecka na własne.
Procedura wprowadzania zmian
Proboszcz, by móc dokonać jakichkolwiek zmian w Księdze ochrzczonych musi zgromadzić kilka dokumentów, m.in.:
- odpis zupełny aktu urodzenia wydany przez Urząd Stanu Cywilnego,
- świadectwo Chrztu,
- przysięgę ojca naturalnego potwierdzająca ojcostwo, bądź oświadczenie ojca przybranego o jego woli nadania nazwiska dziecku adoptowanemu.
Dopiero po zgromadzeniu wymaganych papierów proboszcz może wysłać odpowiednie pismo do Kurii w swojej diecezji z prośbą o umożliwienie wprowadzenia odpowiednich zmian do Księgi. Dopiero jednak po otrzymaniu zgody, może on dokonać tychże zmian.
